Ablam sigaraya erken yaşlarda başladı. Babam hariç ailede kim var kim yoksa büyük tepki gösterdiler. Rahmetli babam ses etmediği gibi; " Şu meredi içiyor bari iyisini içsin." diyerek o zamanlar ülkemize girişi normal yollardan olmayan kovboyların reklamını yaptığı sigaraları bulur odasına bırakırdı.
Kısacası benim hatırladığım ilk sigara yasağı bizim evde ablamla birlikte başladı. Evdekilerin engellemeleri, tepkileri ablamı hiç etkilemedi, ta ki evlenip ikinci, çocuğu alerjik bronşit olana kadar. Evde oğlunun yanında sigara içemediği için bırakmak zorunda kaldı.
Sigara ile ilgili ilk izlenimim ablamla değil de Nadide teyze ile ilgilidir. Mahalle komşumuz Nadide teyze ölen Albay kocasının maaşı ile geçinen tahminim bin yaşında bir kadındı. 60 yaşlarında hiç evlenmemiş kızı Ayhan abla ile birlikte yaşar, anne kız ağızlarından hiç sigarayı eksik etmezlerdi. Sapanca gibi muhafazakar bir kasabada şu anda bile yaşlı bir kadının başı açık gezmesi abes karşılanırken 35-40 yıl önceyi düşünün.Bembeyaz dökülmüş saçlar, ufacık bir kadın ve ağzında hiç eksik olmayan sigarası. Evlerine gittiğimizde o güzelim eşyalarının üzerinden kesif bir sigara kokusu yayılırdı etrafa.
Hiç bir zaman sigara içicisi olmadım. Bu yaşıma kadar içtiğim sigaraların sayısı toplasanız bir paket etmez. Onlar da güzel bir masada şarabın yanında ikram edilen puro veya farklı bir sigara markasıdır ki bu teklife hayır demenin kabalık kaçtığını düşündüğüm ortamlardır.
Eskiden prestijli görünen sigara içme eylemi şimdilerde hastalık, zayıf irade, alışkanlığı bırakamama gibi göründüğü için de ayrıyeten seviniyorum.
Sigara içmek ülkemizde yasak değilse bile 16 yaşından küçükler satın alamıyor, kapalı yerlerde içilmiyor, sürekli zamlanarak cazibiyeti törpüleniyor. Yine de yasak arzu doğurur ilkesine dayanarak gençlerin elinde sigaralar görüyorum. Bu sadece benim tahmininm olabilir ama çevremde gördüğüm sigara içen çocuklara baktığımda sigara içmeyen anne babanın çocuklarının sigara içme ihtimali daha az. Sigara içen çocukların özellikle anneleri mutlaka sigara içiyor. Çocuklar ister kız, ister erkek olsun babadan değil de sanki anneden daha fazla etkileniyorlar.
Peki dünyada sigara yasakları ne durumda.
Avusturalya'da Sidney'in en ünlü plajı Bondi'de bile sigara yasağı varmış.
Bhutan dünyada tütün satış ve içiminin yasak olduğu tek ülke.
İrlanda 2004 yılında sigaraya kapalı alanda içme yasağını getiren ilk ülke olmuş.
Fransa sigara yasaklarına başlamadan sigaraya %20 gibi büyük bir oranda zam yapmış.
Hindistan sadece sigara içmekle kalmıyor, tütün çiğneme konusunda da etkili olduğundan bu ülkede reklamlara ve satışa sınır getirilmiş.
İran'da yasaktan ziyade reklamlarda ve satışta sınırlama yoluna gitmiş fakat gençlerin sigara içme oranları fazlaymış.
İtalya sigarayı kapalı alanlarda içme yasağını uygulayan ilk ülkelerden biri. 2005 yılından bu yana sigara içme oranı %20 oranında azalmış.
Dünyada en çok sigara içen ülke olan Çin sigarayla mücadele halinde olmasına rağmen Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre Çin'de 300 milyon sigara tiryakisi varmış.
Japonya dünyadaki üçüncü büyük tütün fabrikası Japanese Tabacco baskılarıyla olsa gerek sigara yasağı konusunda fazla bir başarı gösrememiş ülkelerden biri kabul ediliyor.
Kanada dünyada sigara içme oranının en düşük olduğu ülkelerden biri.
Karabağ 2004 yılından beri kamusal alandaki yasağa rağmen %40 ile Avrupanın en çok sigara içen ülkesi durumunda.
Küba; Güzel kadınların baldırlarında puro sardıkları Fidel Castro'nun ülkesi, liderleri hastalık sebebiyle 1996 yılında sigarayı bıraksa da kendileri içmeye devam ediyor.
Bu ülkeler içinde en çok dikkatimi çeken ülke Norveç oldu. Refah seviyesi bakımından en iyi ülkeler olan İskandinav ülkelerinden Norveç'te her 3 kişiden biri sigara içiyormuş ve sigara içenler her yıl artıyormuş.
"Kimi dertten içermiş, kimi neşeden." demiş sanatçı...
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder