İSTANBUL

Bahçelievler'den Aksaray'a Tramvay ile giderken  mekanik bir kadın sesi bir sonraki durağı haber veriyor.

"Bir sonraki durağımız Sağmalcılar." 

Telaffuzda bir yanlışlık yaptı diye kendi kendime gülümserken gözüm duvardaki semt haritasına gitti. Hakikatten Sağmalcılar. Ben bu semti 25 yıldır Sağmağcılar olarak biliyordum. Hatta ilkokul yıllarımda babamı Sağmalcılar hapishanesine ziyaretine geldiğimde de Sağmağcılar kalmış aklımda.

İstanbul'un garip semt isimleri var. 

Peki bunların hikayelerini bilen var mı? 

Gelin bir kaç semtin hikayelerine ve neden bu isimleri aldıklarına bakalım.

Sağmalcılar - Bulgaristan'dan göç edenler bu semtte tarım ile uğraşıp sağmal inekler yetiştirmiş, süt satmışlar. Semt sağmal inek yetiştirenlerin adı ile Sağmalcılar olmuş.

Bebek - Padişahın bahçesinde çıkan bir yılan şehzadeyi ürkütür. Padişah da oğluyla "Bebek" diye alay eder. Bu bahçe bir süre "Bebek bahçesi" olarak kalır. Sonra bu ad etrafındaki semtle bütünleşir.

Beşiktaş - Barbaros Hayrettin Paşa gemilerini bağlamak için sahile beş tane taş diktirmiş. Beş taş bir süre sonra isim değiştirerek Beşiktaş semti olarak anılmış.

Beyoğlu - Semtin adı üç ayrı rivayetle anılıyor. Birincisi İslamiyeti kabul edip bu semtte oturmaya başlayan Pontus Prensinden dolayı bu adı almış. Diğer rivayet; Venedik Prensinin burada oturmasından dolayı "Beyoğlu "ismi verilmiş. Son olarak burada oturan Venedik elçisine yazışmalarda "Beyoğlu" deniliyormuş. Semt bu yüzden "Beyoğlu" adını almış.

Şaşkın Bakkal - Yerleşim yerinin olmadığı bir  sahilde  denize girenler bir yaz bakmışlar ki bomboş yerde bakkal dükkanı açılmış. Sadece yazın kullanılan bir yerde bakkal açan adama "Şaşkın Bakkal" ismini takmışlar. Zamanla bu isim semtle anılır olmuş.

Taksim - Osmanlıda suyu halka teslim ettikleri dağıttıkları yermiş Taksimin adı.

Şişli - Bu semtte şiş yapımı ile uğraşan bir ailenin konağı varmış. Şişçiler konağı diye anılırmış. Zamanla Şişli olarak değiştirilmiş.

Eminönü - Osmanlıda çarşıdaki esnafı denetleme yetkisi "Eminlere" aitti. Semt adını burada bulunan "Gümrük Emininden "alıyor.

Galata - "Gala" Rumcada "Süt" anlamına geliyor. Bu semtteki süthanelerin çokluğundan bu adı almış. Başka bir rivayette ise italyanca "Denize inen yol" anlamına gelen "Galata"dan alınmış.

Bakırköy - Bizanslıların 'Makri Hori' dedikleri Bakırköy Osmanlının eline geçince 'Makriköy' adını almış. 1925 yılında sınırlarımız içindeki yabancı isimlerin değiştirilmesi kanunuyla Atatürk'ün isteği ile Bakırköy olarak değişmiş.

İstanbul'da ismi değiştirilmeyen semtler  Fatih, Beyazıt, Sultan Ahmet, Koca Mustafa Paşa, Bayrampaşa, Haydarpaşa, Gedikpaşa, Cağaloğlu, Kasımpaşa, Piyale Paşa, gibi Padişah ve Sadrazam  isimleri olmuş.