25 Kasım 2011 Cuma

ANLAMINI YANLIŞ BİLDİĞİMİZ KELİMELER



Ya hava buz gibi, Ya da ben hasta olacağım. Battaniyenin altından çıkmak istemiyorum. Tanıyan bilir hiç de battaniye ile duygusal bağ kuracak biri değilim. 
Bir yerlerden hatırladım. İkinci Mahmut döneminde anlatılan bir hikaye vardır. Padişah miskinleri tekkede  beslemeye başlamış, bunu duyan ne kadar işsiz güçsüz insan varsa ekmek elden su gölden diyerek onlarda saraya gelip tekkede yaşamaya başlamışlar. Lakin öyle kalabalıklaşmışlar ki Padişah şüphe duymuş ve gerçek miskinlerle sahte miskinleri ayırt etmek için tekkede yangın çıkartmış.  Herkes kaçışırken sadece iki kişi kalmış tekkede. Bu iki kişiden birisinin kıçı, ateşten ısınan taşın üstünde fena halde yanmış ve azcık hareket edip uzaklaşmış. Kıçı yanan miskin  diğer arkadaşına dönerek "İnsan oğlu kuş misali dün neredeydim bu gün neredeyim"

Bu hikayenin doğru olup olmadığını merak ettiğimden Vikipedi'de Miskin kelimesini aradım. 
Şöyle bir tanım çıktı; "Hiç bir mal ve gelire sahip olmayan yoksullara verilen ad." 
Halk arasında uyuşuk tembel insanlara söylenmesine rağmen asıl anlamının bildiğimiz anlamla uzaktan yakından ilgisi yok. Hatta Kuran'da ve Peygamberimizin hadislerinde kendini Allah yoluna adamak, onurluluk ve özveri olarak geçiyormuş. Öyleyse miskin diye küçük gördüğümüz aslında onurlu saygın ama malı mülkü olmayan kişiler oluyor.

Anlamını yanlış bildiğimiz kelimeler aslında o kadar çok ki!
İşte bunlardan bazıları;
Serbest ; Anlamı başı bağlı demekmiş, Ser; Baş, Best ise bağ anlamındaymış. Bizde tam tersi olarak biliniyor.
Kaltak; Üzeri meşin veya halı kaplı olan eğerin tahta bölümüne verilen adı biz almış kadınlara hakaret olarak kullanmışız.
Ukala; Arapçada "Akıllılar" demekmiş. Biz akıllı insanlardan  pek hazzetmediğimiz  için  anlamını değiştirmiş olmalıyız.
Yavuz; Kökeni "Yabız'dan" geliyormuş, acımasız anlamındaymış. İranlı hükümdar Uzun Hasan, Sultan Selim'e yenilince ona acımasız anlamında Yabız ismini takmış. Ama Osmanlı'da bu isim değişerek "Yavuz" olmuş.
Çocuk; Kaşkarlı Mahmut'un hazırladığı Türkçe-Arapça sözlük olan Divan-u Lügati't-Türk'te domuz yavrusu anlamına gelen sözü biz çocuklarımız için kullanmışız.
Yosma; Güzel kadın anlamına geliyormuş fakat şimdiki anlamı pek de iç açıcı değil.
Bu gün "Miskin miskin" oturunca aklıma bunlar geldi.  
Kendime "Miskin" desem iltifat etmiş olurmuyum?







+






2 yorum:

Sheydosh dedi ki...

=))) Belki de miskin miskin oturmak deyimini değiştirmek gerek. Ya da hayır, değiştirmeyelim ve sadece bu yazıyı okuyanlar gerçek anlamını bilip bolca kullanalım. Sanırım insanın kendine çaktırmadan iltifat etmesi hoş bir şey olurdu. =) Güzel ve keyifli bir çalışma olmuş. Emeklerinize sağlık.^^

Adsız dedi ki...

t.k